Yaşam Mücadelesinin Ürünü Hayvanlarda Ortaya Çıkmış Evrimsel Değişimleri (Savan) 5 Süre:45 dk

                                         

    Hemen hemen her kıtada geniş çayırlar ve savanlar bulunur. Dünyada gezegenin en yoğun sürülerine rastlanır.Bu sürüler kalabalık gruplar halinde dolaşırlar.Gunu aslana karşı,Bizon bizona karşı,yeraltında kaleler inşa eden sürüler,gökyüzünden inen avcılar ve savanın en hızlı rakipleri arasındaki mutlak an.Bu anlar mucizevi anlardır.Çıta yetişemeyeceğimiz kadar hızlı,yırtıcı kuşlar izlenemeyecek kadar ani.Sürüler halinde yolculuk yapmak hayvanların hayatta kalma şansını arttırır.Aslan saldırıya geçtiğinde 15m’yi 2sn den kısa sürede kat edebilir.Gunulara saldırılarından yaklaşık 7 tane aslandan sadece biri başarılı oluyor.Gunular tehlike anını hissedince sürüleri ile birlikte aniden kaçarlar yada yavrularını korumak için bir araya toplanırlar.Hatta yalnız bir aslana dahi meydan okurlar.Aslan gununun zayıf noktası olan böğrünü hedefliyor.Sonra sıçrıyor.Kediler pençelerini avlarına dolayarak bileklerini bükebilirler ve bıçak gibi keskin tırnaklarını çıkartıp onu kavrarlar.Gunu aslandan daha ağır olmasına rağmen yandan gelen saldırılar için donanımlı değil.Bir aslanın güçlü omuzları ve momentumu onu devirebilir.Yere devirdikten sonra gırtlağından veya burnundan kavramak için aslanın güçlü dişleri devreye giriyor.Hançer gibi saplanan uzun köpek dişleri avı boğarak öldürüyor.Daha sonra alt ve üst köpek dişleriyle eti makas gibi doğruyor. Dilinin üstünde bile avının etini törpülemek için keskin ve sivri çıkıntılar var.Hayvanların kralı kadar süper güçlere sahip olan hayvan hız,güç,çeneler ve pençeleriyle kaya kartalı.İki metrelik kanat genişliğiyle yırtıcı kuşlar içinde en büyük belki de en korkunç olanlardan biridir.Bu kuş 24km2’lik bir alanı gözlüyor ve yine neredeyse saatte 320km hızla dalabiliyor.Bu kuşlar için av yabancı sincap ve cek tavşanlarıdır. Bir tavşanın hareketini yüzlerce metre uzaktan görebilirler.Kuşun ağırlığının ve gücünün büyük bir bölümü göğsündeki uçuş kaslarındadır.Kasların içindeki küçük lades kemiği güçlü kanat çırpınışlarının oluşturduğu baskıyı emer.Kartal gibi gözleriyle ünlüdürler.Beyinlerinden daha büyük olan gözleri insandan 3kat daha keskin bir görüntü gönderir. Cek tavşanları güçlü arka bacakları sayesinde saatte 64km hızla koşabilir.Üstelik bu korkunç hıza rağmen kafasındaki adaptasyonlar sayesinde mantıklı düşünebilir.Bizonların çitleşme mevsimi yaklaşınca sürüdeki erkeklerle kavga ederler.Erkekler dişileri elde etmek için saldırgan tavırlar sergiler.İlk günlerden itibaren henüz destekleyici güce sahip olmasalar bile ‘bizon’ davranış biçimiyle doğarlar.Sadece birkaç yıl içinde ağırlıkları 900kiloyu geçer.Ve bu kadar vücut zırhıyla bizonları kavgaya hazırlar.Savaşları sürerken erkeklerde iki katına çıkan androjen hormonları acıya olan duyarlılıklarını azaltır.Ağaçkakanlar saniyede kafadan 20 darbe vuruyor.Bir boksörün yumruğundan 20 kat daha hızlı vuruyor.Ağaçkakanın güçlü gagası yuva yapmak için delik açmaya ve böcekleri bulup çıkarmaya yada çiftleşme çağrısı yapar.Çıngıraklı yılan çatal dilli,çok zehirli ve ölümcül bir hayvandır.Çıngıraklı yılan için yer sincabı tercih edilen avlardan birisidir.Yılanın başın yan tarafında ısı algılayıcı iki çukur var.Bu çukurlara loreal çukurlar denir.Bu çukurlar göz görevini de görür.Bu çukurlar sayesinde çevre ısısında bir derecenin 3000de biri kadar daha fazla olan bir sıcakkanlı avının yerini ve boyunu belirleyebiliyor.Yer sincabı çıngıraklı yılan için tercih edilen avlardan biridir.Yer sincabı tehlike anında kolonisini korumak için süper güçlü savunmalar geliştirmiştir.Stratejisi kandırmaya dayanıyor.Termitler süper koloniler oluştururlar.Boyu 6m’yi geçen şato benzeri termit yuvaları güvenli bir bölge oluşturur.Gezegende termitler ve karıncalar hayvan yaşamının %20 sini oluştururlar.Yuvanın derinliklerinde bulunan Kraliçe termit,kalp ritmi gibi atan vücuduyla 3sn de 1 yumurta yumurtluyor.Yani günde 30 bin yumurta yapıyor.Kraliçe termiti korumak asker termitlerin görevi.Asker termitlerin bir diğer görevi ise bir işgal anında yuvayı korumaya hazırlar ve dişleri ile düşmanı ısırıp karşı koyuyor.Pullu Pangolin gece ortaya çıkar ve termit yemeye bayılır.Koku ile avlanır.Dilini 30cm uzatabilir.Filler dünyanın en büyük vücutlarına sahipler.Filler hortumlarını kullanmak zorundalar.Hortumları onların eli gibidir,burnu teleskopudur.Ağızlarına yiyecek almak için ihtiyaçları olan tek alettir.Hortumları binlerce kasla çalışan basınçlı bir sistemdir.Hortumlarını kullanmayı öğrendikten sonra yediği ve içtiği her şeyi ağzına götürürler.Zürafanın arka bacakları ön bacaklarına oranla daha kısadır.Ön bacakları uzun olduğu için çok güçlüdür ve ölümcül darbeler oluşturabilir.Çita saatte 100km’ye ulaşabilir.Roket kadar hızlıdırlar.Tek adımda 6m’den daha fazla yol alıyorlar.Kemikleri hafif,sırtı içe çökük,uzun bacakları koşmaya uygun,uzun kuyrukları denge sağlayıcı ,kısa ve aerodinamik bir kafaya sahip.Çitanın gözlerinin altındaki siyah çizgiler ışığı kesiyor.Avını yere devirdikten sonra kısa çenesiyle gırtlağına sarılıyor,dişleriyle nefes borusunu yakalayıp boğarak öldürüyor.Antiloplar çita kadar hızlı değiller fakat avantajları ani dönüşler ve mesafelerdir.

 

 

       Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1)Canlıların hayatta kamları neye bağlı?

2)Canlılar yaşam mücadelesi için nasıl hareket ederler?

3)Doğanın güçleri neden karşı karşıya geliyor?

4)Canlılar tehlike anını nasıl algılıyorlar yoksa hep tetikteler mi?

5)Kaya kartalı kendisinden cismen çok büyük olan avları nasıl yakalayabiliyor?

6)Avcı için av’ın seçilmesi zor mu yada avcı avını neye göre belirliyor?

7)Avcılar silahları,teknikleri ve gizli süper güçleri ile avını yakalamada sürekli başarılı olurlar mı?

8)Canlılar doğar doğmaz destekleyici güze sahipler mi?

9)Asker termitlerin görevleri nelerdir?

10)Dünyanın en hızlı memeli hayvanı hangisidir?

 

 

 

              Berrin ÖZGÖKÇE FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 4.SINIF