Uyku ve Rüyalar

3. Ne Kadar Uyku?

Genellikle günlük uyku – uyanıklık döngüsü, 8 - 10 saat uyku, 14 - 16 saat uyanık kalma biçimindedir. Bununla birlikte, herkesin uyku gereksinimi farklı olabilir. Bu daha çok, beyindeki hipotalamusta bulunan biyolojik saatin belirlediği bir süredir. İnsanlarda uyku ritmi yaş ilerledikçe değişir. Bebeklerde günlük ortalama uyku süresi 16 saatken, 4 yaşına doğru bu süre 12 saate ve yetişkinlik öncesinde de 10 saate iner. Yetişkinlerde ortalama süre 8 saattir. 50 yaşın üstündekiler, bebekler gibi gün boyunca sık sık uyuklarken, gece uykusu süresi azalır.

Tüm memeliler, kuşlar, hatta arılar uyur. Bununla birlikte, hepsinin ortalama uyku süresi faklıdır. Önceleri kalıtsal, davranışsal ya da fizyolojik olarak birbirine yakın türlerin uyku döngülerinin de birbirine yakın olduğu düşünülse de, yapılan araştırmalar bunun doğru olmadığını ortaya çıkardı. Uyku döngüleri ve hayvanlar arasındaki tek bağlantı, hayvanların boyutları. Büyük hayvanlar daha az uykuyla yetinirken, küçükler daha fazla uyuyor.

Bunun nedeniyse, küçük hayvanların büyüklere oranla daha yüksek metabolizmaya, beyin ve vücut sıcaklığına sahip olması. Yüksek metabolizmalar da hücrelere zarar veren serbest radikalleri daha fazla üretiyor. Serbest radikallerle başa çıkmanın yoluysa, zarar görenleri yeni hücrelerle değiştirmek. Ancak, beyinde birçok bölge doğumdan sonra kayda değer miktarda yeni hücre üretemez (öğrenme ve bellekten sorumlu hipokampus dışında). Metabolizmanın yavaşladığı yavaş dalga uykusu sırasında, uyanıkken uğranılan zarar giderilmeye çalışılır. Etkin olunmayan zamanlarda kimi enzimler hücre onarımında daha etkilidirler.

3.1. Kim Ne Kadar Uyur?

Hayvanların uyku süreleri daha çok vücut büyüklüklerine göre değişiyor. Örneğin, armadillo günde 18,1 saat uyurken bu süre insanlar için bebeklikte 16 yetişkinlikte 8 saat, tavşanlarda 11,4, köpeklerde 10,6, fillerde 3,9 ve zürafalarda 1,9 saattir.
TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi - Kasım 2008