Sularýmýz Tehdit Altýnda
Dünya çapýnda bir çok rahatsýz edici deðiþme oluyor. Her gelen bilgiyle araþtýrmacýlar dünyayý yeniden gözden geçiriyor. Gana'da büyük bir sorun vardýr. Buradaki hayvanlar garip bir þekilde yok oluyorlardý. Babunlar ise durmadan artýyordu. Burada yaþayan babun gruplarý çiftlikleri mahvediyordu. Köylüleri sinirlendirip çaresiz býrakýyorlardý. 1960'lardan beri Gana vahþi doða kurumu haftalýk devriyelerinin kayýtlarýný titiz bir þekilde tutuyor. Görünen tüm hayvanlarýn bilgilerini içeren bu belgeler dünyadaki en geniþ kapsamlý kayýtlarý arasýnda yer alýyor. Fillerin %70'in sayýsý tükenmiþti. Su aygýrlarýnýn sayýsý yarýsýna inmiþti. Ama muhtemelen içlerindeki en rahatsýz edici þey büyük yýrtýcýlarýn neslinin tükenmesiydi. Aslan nüfusunun %80'i yok olmuþtu. Yýrtýcýlarýn yokluðunda babun sayýsý sadece atmadý. Onlar ayný zamanda kendilerini gece avlanacak kadar güvende hissediyorlardý ve zamanla daha da saldýrgan hale geldiler. Gana'daki balýk rezervlerine ait yýl yýl bilgileri toplayýp bunu grafiðe aktardýðýmýzda ve bu grafiði Gana'daki vahþi hayvan nüfuslarýndaki yýllýk deðiþim nüfuslarýnýn üzerine getirdiðimizde ikisinin neredeyse mükemmel bir þekilde örtüþtüðü görülür. Araþtýrmacýlar avcýlýðýn balýk rezervlerinin durumundan etkilendiðine dair kanýt buldular. Balýk rezervleri iyi olduðunda balýk fiyatlarý ucuzluyor. Ýnsanlar çok fazla balýk alýyor ve nispeten daha az vahþi hayvan eti yiyorlar. Aralarýnda bir iliþki var. Bugün Gana'daki balýk rezervleri yýllar öncesine göre yarý yarýya daha az. Bir çok küçük kasaba çözülmemiþ gizemlerle doludur. Araþtýrmacýlar Namibia'da sulardan gelen çürük yumurta kokusuna benzeyen kokunun kaynaðýný araþtýrmaya baþladýlar. Bu koku garip bir fenomenin bir parçasýydý. Okyanusun rengi de deðiþmiþti. Tonlarca balýk kýyýya vurmuþtu. Araþtýrmacý denize hidrojen sülfit salýndýðýný fark etti. Bu zehirli bir gazdý. Araþtýrmacý ekibi ile birlikte matkap denilen bir alet ile dip örnekleri aldýlar. Bu örnekte deniz dibinde çok fazla metan biriktiðini gördüler. Bu metanýn patlamasý ile de hidrojen sülfit açýða çýkmýþ olabilirdi. Hidrojen sülfit balýklarý önce felç edip sonra boðulmalarýna neden oluyordu. Yüzeydeki basýnç düþünce deniz tabanýnki de düþüyordu. Alçak basýnç metaný açýða çýkarýyordu. Karþýlýklý olarak o da hidrojen sülfiti açýða çýkarýyordu. Kýrk yýl önce Namibia'da çok fazla balýk vardý. Balýklarýn toplu ölümleri iklim sistemine de etki ettiði düþünülüyor. Bu da balýkçýlýðýn küresel ýsýnmaya ne kadar etki ettiðini gösteren bir gerçek. Balýklarýn geleceði için Shopin ve Robinson somon çiftlikleri kurdular. Brain ise açýk deniz çiftçiliði yapýyor. Açýk deniz çiftçiliðinin artan talep karþýsýnda üretimi önemli derecede arttýracaðýna inanýlýyor.

Aþaðýdaki Sorularýn Cevaplarý Filmin Ayrýntýlarýnda Vardýr
1.      
Araþtýrmacýlar neye yaþayan ölüler demektedir?
2.      
Babun sayýsýnýn artýþýnýn doðrudan ve dolaylý etkileri nelerdir?
3.       Balýk sayýsýnýn grafikleri ile vahþi hayvan nüfusunun yýllýk deðiþim grafiðinden çýkan anlam nedir?
4.       Afrika'daki hayvanlarýn kaybolmasý ile ilgili araþtýrmayý kim yapmaktadýr?
5.      
Balýkçýlýða etki eden büyük sorunlar nelerdir?
6.       Aþýrý balýk avlamanýn en garip sonuçlarý nelerdir?
7.       Sülfür olayý nedir?
8.      
Araþtýrmacý denize gelen hidrojen sülfitin kaynaðýnýn ne olduðunu düþünüyordu?
9.       Okyanusun renginin deðiþmesinin nedeni neydi?
10.  
Derin deniz patlamalarý baþka hangi olayla sonuçlanýyordu?
11.  
Sardunyalarýn derin deniz patlamalarýndaki rolü neydi?
12.   Derin deniz patlamalarý küresel ýsýnmaya nasýl etki etmektedir?
13.  
Mavi devrim nedir?
14.  
Yosun ve midyelerin somon çiftliðine olan faydasý nedir?
Ö
ZLEM S
ÜTÇÜ BÝYOLOJÝ ÖÐRETMENLÝÐÝ 07010002009