Sıradışı Tsunamiler (Büyük Tufan) 46 Dk

Tsunamiler büyük su kütlelerinin yer değiştirmeleri ile meydana gelir ve dünyanın en büyük güçleri; depremler, toprak kaymaları ve volkanik patlamalarla harekete geçer.

Tsunamiler dünyanın dört bir yanını süpüren tipik dalgalardan oldukça farklıdır. Hızları saatte 800 kilometrenin üzerindedir.

Geçtiğimiz yüzyıl boyunca meydana gelen 100 büyük tsunami binlerce kişinin ölümüne ve milyarlarca dolar mal kaybına yol açmıştır.

Bilim adamları geçmişte çok büyük tsunamilerin yaşandığına dair kanıtlara sahip. Uzmanlar gelecekte bizleri bir Mega Tsunaminin beklediğini düşünüyor.

Dalgalar, tsunami treni denilen farklı büyüklükteki dalga grupları halinde ilerler ve ilk dalgalar genellikle fazla büyük olmaz.

Tsunamilerin birbirinden farklı olmasının sebebi, her birinin kendine ait bir su altı topografisinin olmasından kaynaklanır. Tsunamiler çok büyük bir enerjiye sahiptir ve bu enerjisini kıyıya vurduğu zaman çıkarır. (Metrekareye 10 tonluk kuvvet uygular )

Büyük Okyanus’ta Hawai’den sonra en çok tsunamiye maruz kalan yer Japonyadır. Depremler tsunamilerin en sık rastlanan nedenidir.

Tsunaminin kaynağı kıyı şeridine ne kadar yakın olursa şiddeti de o kadar büyük olmaktadır. Normal dalgalar, rüzgarın okyanus yüzeyine enerji transfer edilmesiyle oluşur. Tsunamiler ise çok daha büyük enerji transferi ile açığa çıkar. Normal dalgaların boyu birkaç yüz metreyi geçmezken, tsunamilerin dalga boyları birkaç yüz kilometreyi bulur.

Tarih boyunca bilinen en yıkıcı tsunamilerin neden olduğu can kaybı 230 bini bulmuştur. Tsunamilerin yansıyan enerjisi de çok büyük hasarlara neden olmaktadır.

22 Kasım 1960 da Şili de okyanus tabanı 20 m yükseldi ve oluşan tsunami Hawai’yi vurdu. Tsunami olmadan 5 saat önce insanlar uyarılmasına rağmen bu uyarı çok fazla ciddiye alınmadı çünkü daha önceki uyarılarda küçük tsunamiler yaşanmıştı. Sonuçta 61 kişi hayatını kaybetti

12 Temmuz 1993 te Japonya da, okyanusta 7.3 büyüklüğündeki deprem tsunamiye neden oluyor ve büyük bir felaket yaşanıyor. Tsunami felaketi 198 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

26 Aralık 2004’te Hint Okyanusu’nda meydana gelen 9.3 büyüklüğündeki deprem büyük bir tsunaminin habercisi. Depremden 16 dakika sonra tsunami Somatra’yı vurarak çok büyük hasara neden oluyor.

Tsunamiler dünyadaki her noktada deniz seviyesini 1 mm’nin onda biri kadar arttırmakta ve dünyadaki her noktanın 1 cm yer değiştirmesine neden olmaktadır.

Toprak kaymaları büyük tsunamilere yol açabiliyor. Denize düşen büyük toprak parçaları, büyük bir su kütlesinin yer değiştirmesine neden oluyor, okyanus bu büyük boşluğu doldurmak için ilerliyor bu da tsunamiye neden oluyor

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1) Tsunami kelimesinin anlamı nedir? Kim tarafından bulunmuştur?

2) Tsunaminin tehdit ettiği yerler nerelerdir?

3) Tsunamiyi yaratan faktörler nelerdir?

4) Dünyada Tsunaminin en çok görüldüğü yer neresidir?

5) Tsunami dalgalarının özellikleri nelerdir? Nasıl ilerler?

6) Tsunamileri normal dalgalardan farklı kılan özellikleri nelerdir?

7) Tsunamileri önceden belirlemek için ne tür teknikler kullanılıyor? Kullanılan teknolojik gelişmeler nelerdir?

8) Tsunamilere karşı alınan ve alınabilecek önlemler nelerdir?

9) Tsunamileri durdurmak mümkün müdür?

10) Tsunamileri birbirinden farklı kılan özellikler nelerdir?

GONCA ÖNLER EĞİTİM FEN BİLGİSİ 4.SINIF