Roket Motorlarının Yakıtı Yakma Sistemlerinin Bilimsel Açıklanması(11 Dakika)

Hell askeri roketi İngiliz ordusu için Victoria ekolünden gelen William Hell tarafından yapıldı. Rokete uçuş istikrarı vermek için kendi egzoz gazıyla onu kendi ekseni etrafında döndürmek gerektiğini bulmuştur. Hell dönme ile istikrar arasındaki denge kavramını keşfetti. Katı yakıtlı motorlarda özgür itici kuvvet oranı düşüktür. Bir kez ateşleyince bitene kadar sönmez. Küçük, güçsüz, kumandasız katı yakıtlı roketlerle uzaya gidilmez. Uzaya gitmek için dünyanın en karmaşık sıhhi tesisatı olan sıvı yakıtlı roketler kullanılır. Boruları çoktur. Yakıt tribünlere gelir ve yanma odasına gelip roketi fırlatır. Dünyanın ilk sıvı yakıtlı roketi uçan bir vestiyeri andırmaktadır. Roketin ilk uçuşta 4 kilogramlık bir çekişle 2.5 saniye uçmasını sağlamıştır. Çekiş gücü daha fazla olan Satürn 5 roketi yapıldı. Satürn 5, 110 metre boyunda 3000 ton ağırlığında, kalkış anında 3180 ton çekiş kuvvetine sahiptir. Bu da demek oluyor ki artık uzaya çıkacak yeni bir makine keşfedildi.

Satürn 5’te önce 5 motor ateşlenir. 160 saniyede 230 ton oksijen ve kerosen yakarlar. Sonra motorlar durdurulur. 42 metrelik ilk kademe robottan ayrılıp denize düşer. Daha sonra 2. Kademede ki 5 motor ateşlenir ve roket yoluna devam eder. Sonra 25 metrelik 2. Kademe biter ve ayrılır. Tek motorlu 3. Kademe 146 saniye boyunca yanarak tutulma hızı denilen saatte 40 bin kilometre hızla fırlar.

Katı yakıtlı roketi Almanlar uçaklara takarak çok kısa hareketlenmelerini sağladılar. Uzay mekiğinde de katı yakıt roket motoru adı verilen imkansız denilebilecek bir teknolojiyi kullanıyorlar. Ruslar roket motorları konusunda oldukça başarılıdır. Amerikalılar bu sisteme hayran kaldı ve bir tane satın aldı. RD-180 fırlatıldığı gün gerçekten önemli bir gündü. Sıvı yakıt roket atılmadan birkaç saat önce pompalanıyor. 16 ton kadar pompalanıyor ve 32 dakika sonra yörüngede olacağı planlanıyor.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır:

1. Roket motorunda kapasite ölçümünde hangi oran kullanılır?

2. Çağdaş robotçuluğun babası olarak bilinen bilim adamı kimdir?

3. Dünyanın ilk sıvı yakıtlı roketini hangi bilim adamı yapmıştır?

4. Sıvı yakıtlı motorlarda oksijenin soğuması için ne kadar sıcaklıkta olması gerekir?

5. Çok kademeli roket motorlarının kullanılma nedenleri nedir?

6. Sıvı yakıtlı roketlerin avantajları ve dezavantajları nedir?

7. Satürn 5 hangi tarihte uzaya fırlatıldı?

8. RD-180 roketinin motor sistemi nasıldır?

GÜLİSTAN DİKSİN BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ 5. SINIF