Mürekkep ve Boyanın Üretimi ve Uygulama Alanlarının Bilimsel Hikayesi

 

                        Mürekkep dünyanın her yerinde bulunan insan yapımı bir maddedir. Çevremizde gördüğümüz her yerde mürekkep vardır. Boyanın bir türü olan mürekkep yazmak ve basmak için kullanılır. Temel birkaç bileşenden oluşur; renklendirici ve boyalar. Bunlar bir hayvandan bir bitkiden veya bir mineralden elde edilebilir. Taşıyıcıları da su ve yağ bazlı bir maddedir ve bu mürekkebin oranını belirler.

                        Mürekkep çeşitli ihtiyaçlar için farklı renklerde ve tonlarda üretilir. En önemli ürünlerinin biride basın için kullanılanıdır. Kıvamı akıcı çabuk kuruyabilen bir mürekkeptir.

                        Mürekkep herhangi bir şeklin yüzeyini değiştirebilir. Örneğin değişecek bir yüzeye baskı yapmak gerekirse flexografik mürekkep kullanılır. Genelde gıda paketleri, plastik torbalar ve balon gibi şeylere baskı yapmak için kullanılır.

                        Mürekkep aslında Çinliler tarafından İ.Ö 2500 civarında icat edildi. Bu ürün çam ağacı kürü, aydınlanma yağı ve hayvan derilerinden elde edilen jelatin karışımıydı ve kötü kokusunu gidermek için misk ekleniyordu.

                        Dünya da en iyi mürekkebi üreten insanlar değildir. Ahtapotlar, kalamarlar ve mürekkep balıklarıdır. Özel bir torba içinde saklanan mürekkeplerini tehdit gördüklerinde savunma amaçlı kullanırlar. Eski Romalılar mürekkep elde etmek için bu kafadan bacaklıların mürekkep torbalarını kullanırlardı. Bu gün bu mürekkep gıda da renklendirici ve tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır.

                        Gelişen dünyada insanlar arsında alacak vereceklerle ilgili kayıt tutmak büyük bir gereksinimdi, bunun için mürekkep mükemmel bir gelişme idi.  Zanaatkârlar doğada bulunan pigmentleri ezerek toz haline getirdiler. Kırmızılar; böceklerden ve kurumuş bitkilerden veya demir oksit topraklardan, sarılar; safran veya zerdeçal dan, yeşiller ise; böğürtlen veya bakır asetattan çıkarılıyordu. Pigmentler son olarak yumurta akı veya arp sakızı ile birleştiriliyordu.Hem dini materyaller hem diğer unsurlar bu şekilde süslenebiliyordu.

                        Yıllar sonra mürekkep elle ve küçük miktarlarda üretilen pahalı bir ürün olmaktan çıkıp bilgisayarla kontrol edilen endüstriyel bir meta halini aldı.

                        Antik çağ metinlerinin gizli kalmış önlerini açığa çıkarmak için de boyanın apayrı bir yeri ve işlevi vardır. Mürekkebin altında saklı kalınmış gizlenmiş bilgiler açığa çıkarılabiliyor. Mürekkep tarihçilerin ve birçok suçla ilgilenen insanların işine yarar .Ancak deri üzerinde kullanıldığı zaman o bir sanatçı, bir biyografi yazarı hatta bir can kurtarandır.

                        Yeni ve eski yöntem ne olursa olsun mürekkep için amaç hep aynıdır. Deride, kağıtta, plastikte mürekkep binlerce yıldır yaptığı şeyi yapmaya devam edecektir :Mesaj iletmek…  

 

                 Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

 

 

1-Mürekkep nasıl bir maddedir?

2-Mürekebin kullanım amaçları nelerdir?

3- Mürekkebin yapım aşmaları nelerdir?

4-.Mürekkebi ilk kullanan insanlar kimdir?

5-İnsan eliyle üretilmeyen mürekkepler nelerdir?

6-Ispnağın Arşimet parşömeni ile ortak yanı nedir?

7-Zanaatkârların boya elde etmek için nelerden yararlandılar ve nasıl elde ettiler?

8-İlk antik çağ metinlerinin gizleri nasıl ortaya çıkarıldı?

9-Boyanın suça bulaşanları ortaya çıkarmada nasıl bir rolü vardır?

10-Günümüz teknolojisi boyayı nasıl elde etmekte ve nasıl kontrol etmektedir?

 

                                                           Hasan ÇAPİK (TEZSİZ YÜKSEK LİSANS)