Emekli Şempanzeler

 

   Şempanzeler ilk olarak Kuzey Amerika’ya 1800’li yılların başında geldiği sanılmaktadır. İlk önce insanlara eğlence olsun diye getirilmişler. Daha sonra hava kuvvetleri dünya sınırları ötesinde bir deney için yavru bir şempanze kullanmak işlemiş. Afrika da onlarca yavru şempanze yakalanmış ve Alamonganada’ya gönderilmiş. En gençleri uzay yolculuğunun etkilerini görmek üzere, biz insanların gitmeye cesaret edemediği yerlere gönderilmiş. Hava kuvvetleri artık şempanzelere ihtiyaçları kalmadığına karar verince, şempanzeler diğer tıbbi deneylerde kullanıldı. Laboratuarlar artık onları istemediği için hayvanat bahçelerine ve bahçelerindeki kafeslere kapatılıyorlar.

 

   Bununla beraber şempanzeler için bir barınak oluşturulmuş olur. Bu barınaktaki şempanzelerin çoğu eğlence dünyasında çalıştırılan şempanzeler. Bu barınaktaki şempanzeler çoğu daha önce bir sürü tıbbi deneyde kullanılmış. Hatta bu şempanzelerin içinde HİV deneyinde kullanılan şempanzeler bile var. Şempanzeler için doğal bir ortam oluşturulamadığı için burada da şempanzeler kafeste yaşamak zorunda kalmışlar. Bu barınakta 263 şempanze yaşamakta. Büyük laboratuar bütün laboratuar şempanzelerin için şartların iyileştirildiğini söylüyor. Ama son beş yıl içinde devletin desteklediği kuruluşlarda ölen üç şempanzeyle ilgili soruşturma açıldı.

 

   Denek şempanzelerin çoğu artık araştırmalarda kullanılmıyor. Bugün devletin sahip olduğu laboratuarlarda her şempanzelerin bakımı vergi mükelleflerine yılda 10.000 $ mal oluyor. Bununla baş etmeye çalışan temsilciler meclisi ve senato 2000 yılında şempanze yasasıyla bir dönüm noktasından geçti.

 

   Devletin sahip olduğu şempanzelerin artık araştırmalarda kullanılmaması ve barınakta bakılması şart koşuldu. Barınak hem daha ucuz, hem de daha insancıl yasa tasarısı çok desteklendi. Ancak tartışmalı bir madde eklenmişti. Madde şöyleydi: şempanzeler bir araştırma için tekrar geri istenebilecekti. Barınaktan emekli olan şempanzeler, şempanzeler için kurulmuş adalarda özgürce dolaşabiliyordu, kafesler olmadan.

 

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntısında Vardır.

1. Şempanzeler hangi tıbbi deneylerde kullanılmış?

2. Şempanzeler AİDS olabilir mi?

3. Şempanzeler neden mükemmel denek haline gelmişler?

4. Uzaya gönderilen şempanzelerin ismi ne?

5. Şempanzelerin duyguları var mıdır?

6. ABD’de puan itibariyle kaç şempanze vardır?

7. Şempanzenin yarı ömrü ne kadardır?

8. Lua’yu tanıyor usunuz?