Eko yeşil Kentler (Yeşil Metropoller) 45 Dakika

Nüfus artıkça insanlar daha çok metropollerde yaşıyorlar.2050 ye yaklaştıkça insanların % 75 i buralarda yaşayacak ve bunlara Eko polis deniliyor. Ve bu şehirlerin kaynakları çiftliklerden gelen ürünlerdir. Bu şehirlerde kalabalık olunca çevre kirliliği ve çevre atıkları çok daha fazla olacak bunun sebebiylede küresel ısınma çok daha fazla artacak. Bunun için Nobel ödüllü yenilenebilir enerji profesörü Dan Kammen Eko polis için şehirleri değiştirecek teknolojileri açıklayacak ve geleceği sorunlarını açıklayacak. Bu sorunların içinde başta yiyecek ve su var.Dan Kammen yiyecek ve su için yaptıkları deneyleri olan 4 bilim adamının deneylerini inceleyip bunlardan birini seçecek.Amaç karbon salınım oranını azaltmaktır.

Singapur 4,6 milyon nüfusu ile yoğun popülasyonlu ve en çok yiyecek tüketen yerlerden biridir. Sadece yiyeceğinin % 5 ini karşılıyor diğerlerini başka yerlerden temin ediyor.% 1’lık kısmında üretim yapılıyor %95‘ lık kısmını şehirler oluşturuyor. Ayrıca gelen yiyeceklerin taşınması ile sorunlar yaşanıyor çünkü araçlar benzinle çalıyor hem masraflı hem de çevre için zararlı. Bunu düşünen Prof. Lee Sing Kong yiyeceklerin taşınması ile ilgili sorunları çözmek için çalışıyor. Bunun için daha yakın yerlerde üretimin yapılması gerektiğini düşünüyor ama bunun için yerin olmadığını ve gökdelenlerin üstü bunun için uygundu. Ama tonlarca toprağı çatıların üzerine dökemezdi o yüzden hava serasını düşündü. Bu devrimsel bir yöntemdi. Bitkiler toprakta değil havada büyüyecekti. Asya’nın ilk deneysel çiftliğini kurdu ve başarılı oldu. Besinlerin yetişmesi için gerekli olan hava, ışık, su ve bulunduğu toprağın mineral dengesiydi bunun için bitkinin köklerine mineralli su verilip bitkiler yetiştirildi. Ama bir sorun vardı bitkilerin serin havaya ihtiyaçları vardı. Bitkilerin soğutulması gerekliydi. Bunun için de Ender Gragena daynofoniği geliştirdi.Bu yüksek basınçlı hava bitkilere küçük damlacıklarla veriliyordu.Böylece bitkilerin yetişmesi için uygun sıcaklık sağlanıyordu.Bu yöntem elektrik kullanımını % 90 azaltıyor.Tek bir 49 katlı bina 6.807 hektarlık çiftlik olanını kapsayacak durumdadır 50 bin kişiyi besleyebilir. Ancak bu taşımacılık yapan şoförlerin işini bozabilir ama yeni hava çiftlikleriyle birçok iş imkanı sağlanacak. Ayrıca % 23 karbon emisyonuna sebep olur. Yalnız şehirde yetişeceği için şehrin kötü havasından etkilenir.

Diğer bir bilim adamının buluşu ise geleceğin buz dolabı olacak bir icat bu sesle çalışan soğutucudur. Bunu bulan Jonn Coray’dır.Coray sesi kullanarak ileride yiyeceklerin bu şekilde soğutulacağını söylüyor.Bu sesler tren, maç sırasında seyircilerin sesleri, rock konserinin sesi vb… sesler gibi.Bu soğutucu verimli ve çevre dostudur.Bunun çalıştırmak için 195 desibel sese ihtiyaç vardır.Sistem sessiz çalışır ve sesleri enerjiye çevirir.Çelik koruma sesin dışarıya çıkmasını engeller.Soğutucunun çekirdeğinde He gazı var ve bu gaz zararsız bir gazdır.Akustik sistem bu ses dalgalarını He gazına gönderiyor yüksek ve alçak basınç oluşturup He çok yüksek bir soğukluğa ulaşıyor.Sıkışma işlemi iki tarafta oluyor. Sistemin borusundan He gazı soğuk olarak çıkıyor ve bu -177 C derecedir. Çok uzun ömürlü ve elektrik harcamalarını azaltacak bir sistemdir. ABD ordusu bunu satın almıştır. Şimdi sadece zengin kesimde olacak gibi görünüyor. Karbon seviyesi % 10’ dur.

Diğer bir proje ise geri dönüşüm projesidir bunun dahisi Mike Markus’ tur. Su ileride en büyük sorun olacak işte bu yüzden Markus insanların atık sularını geri dönüştürerek içilebilir su kaynakları olarak geri dönüştürecek.Dünyada bunu yapan iki yer var sadece.Son 50 yılda su kullanımı 3 katına daha çıkabilir.Güney California’ da bu sorun bir proje ile çözüldü.California enerjisinin % 3 ünü suyun şehre gelmesi için kullanıyor ve bu maliyetli bir işlemdir.Normalde arıtılıp okyanusa bırakılan sular yeni bir işlem merkezine alınıp tekrar arıtılır.İlk olarak fiberler çok küçük parçaları sudan arıtıyor.Bunlar insan saçının 300 de biri kalınlığındadır.Ama bundan sonra bile suyun içinde tehlikeli maddeler var bunun için tersine ozmos denen bir teknoloji ile son işlem yapılıyor.Bu sistem bir ucundan su giren yüksek basınçlı bir plastik levhadan oluşuyor.Su burada molekülleri çok küçük olduğu için virüsler ve bakteriler büyük olduğundan geçemiyorlar ve su tamamen arıtılmış oluyor.En son filtrelemeden sonra su damıtılarak işlem bitiyor.Ve bu su en saf sulardan biri oluyor.Her gün büyük bir baseball stadını su ile doldurabilecek kadar atık su arıtılabiliniyor.Tek sorun suyun lezzet oranıdır.Karbon oranı % 12’dir.

Dördüncü proje ise ineklerin atıklarında bulunan metan gazının enerjiye dönüştürülmesidir. Metan gazı tehlikeli bir gazdır. İneklerin dışkısında bulunur. İnsan popülasyonu 15 bin inek popülasyonu 30 bin ve dünyada 1,3 milyar inek var. Mark Hall bu ineklerin dışkısını paraya çeviren bir mucittir. Metan gazı CO2 gazından 23 kat daha Zaralı bir sera gazıdır. Metan azı bu sistemle biyogaza dönüşüyor. Metan ineklerin bağırsaklarında sindirimde ortaya çıkıyor. Bir çoğu ineğin bağırsağındadır. Bu sistem için dışkılar tanklara bırakılıyor ve olması gereken kıvama getirilir. Tankların içindeki pervaneler sıvıyı karıştırıp tankın içi 135 C derecedir. Tankın içinde yukarı çıkan baloncuklar yukarıdaki tüpten geçerek biyogaza dönüşür. Tek bir inek ortalama bir eve yetecek kadar enerji üretir. Yalnız bir sorun var sera gazlarını tutmak kolay değildir. Karbon oranı % 8’dir.

Dan Kammen’ ın bir karara varması gerekiyordu. Amaç projenin çok yönlü olması hem enerji tasarruflu olmalı, geri dönüşüm sağlamalı, gaz salınım oranını azaltmalı ve insanların hayatını daha yüksek yapmalı. Eko polis 50 milyon tonluk karbon salınım oranını önlemek için ortaya atıldı. Bu yüzden Dan Kammen hava çiftliği projesini seçti. Çünkü % 23 karbon salınım oranından dolayı bu projeyi seçti.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır

1-Eko polis ne demektir.?

2-Dan Kammen’ in amacı nedir.?

3-Prof. Lee ‘nin keşfi neydi.?

4-Açık hava serası nasıl oluyor sebzeler nasıl yetişiyor.?

5-Açık hava seralarında her türlü besin yetişir mi.?

6-Açık hava serasında sorun neydi.

7-Daynofonik nedir. Ve nasıl çalışır.

8-Prof. Lee açık hava seralarını genişletmek için nasıl bir şey düşündü.

9-Açık hava seralarına neden ihtiyaç duyuldu.

10-Açık hava seralarında karbon salınım oranı % kaçtır.

11-Geri dönüşüm projesi nasıl uygulanıyor.

12-Su sorununun olduğu yerler nerelerde daha fazladır.

13-Geri dönüşüm projesi nasıl ortaya çıktı. Neden.

14-Bu proje nerde uygulanıyor.

15-Tersine ozmos nedir.

16-Suyun lezzetsiz olmasının sebebi neydi.

17-Geri dönüşüm projesinin karbon salınım oranı kaçtı.

18-Metan gazı nasıl biyogaza çevriliyor.

19-Dünyadaki insan ve inek popülasyonu ne kadardır.

20-Mark Hall ’un amacı neydi.

21-Dışkıları toplamak için ne yapılıyor.

22-Metan gazı CO2 gazından kaç kat daha zararlıdır.

23-Tek bir ineğin sağlayacağı enerji ne kadardır.

24-Metan gazı projesinin karbon salınım oranı % kaçtı.

25-Sesle soğutma nasıl oluyor.

26-Sesle soğutma ne işe yarayacak.

27-Sesle çalışan soğutucu kaç desibelle çalışıyor.

28-Ses soğutucusu hangi gazla çalışıyor.

29-Ses soğutucusu kaç dereceye kadar soğutuyor.

30-Ses soğutucusu kim tarafından satın alınmıştır.

31-Ses soğutucusu karbon salınım oranı % kaçtır.

32-Dan Kammen hangi projeyi seçti.

33-Kammen neden diğer yenilenebilir enerji kaynaklarını seçmiyor.

34-Bu teknolojiler neden ortaya atıldı.

35-Dan Kammen karar verirken neye önem verdi.

ZEYNEP YAĞMACI FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ(İ.Ö.) 4.SINIF 9010054033