GEÇMİŞTE UZAYLILAR VE MARS HAKKINDAKİ DÜŞÜNCE YANILGILARI VE GÜNÜMÜZDEKİ GERÇEKLER

Yüzyıllardır mars hakkında öne atılan birçok teori vardır. Marsın gökyüzündeki varlığını ilk kez 5 bin yıl önce antik mısırlılar kaydetti. Ona harbeşar (kızıl olan) adını verdiler. 4 bin yıl sonra Babiller bu gezegene nörbal (ölüm yıldızı) dediler. Babiller aynı zaman da marsın bir şeyin ya da birinin kontrolünde tuhaf hareketler yaptığını da kaydettiler. Antik Yunanlılar ona ales adını verdiler. Ales, gökyüzünde dolaşan beş yıldızdan en güzelidir. M.Ö. Aristokrasus, alesin (mars) dünyamızda dahil güneş etrafında dolaşan birkaç gezegenden biri olduğunu öne sürdü. Ama Romalı gök bilimci Cladius m.s. yüz yılında gezegenler ve yıldızların dünyanın etrafında döndüğünü iddia etti ve kalıcı olan bu teori oldu. Daha sonra 1453 yılında Polonyalı gök bilimci Nikolas Kopetnikus dünyayı bilimsel yerine oturtunca bu teori ortadan kalktı. Kopetnikus’un teorisi Aristokrasus’un öne sürdüğü teoriyi destekliyordu. Yani gezegenler güneş etrafında dolaşıyordu. Bu teori bilim adamlarının diğer gezegenlerin dünyaya ne kadar benzediğini merak etmelerine neden oldu ve bilim adamlarının yalnız olmadığımız olasılığı hakkında gerçek bilimsel araştırmalara başlamasını sağladı.

1609’da Kepler elips bir yörüngesi olduğunu keşfederek Marsın tuhaf hareketini açıkladı. 1610’da Galileo teleskop aracılığıyla Marsı ilk gözlemleyen kişi oldu. Teleskopun gelişmesiyle 1877’de Marsın iki yılda bir dünyaya en yakın mesafeye gelip gökyüzünde en parlak gezegen olduğu gözlemlendi. Bu yakınlaşmalar sırasında İtalyan gök bilimci Cohanni mars yüzeyinin yeni bir haritasını yayınladı. Bu haritaya göre Marsın yüzeyinde yapay olduğu tahmin edilen kanallar sistemi mevcuttu. Bu gelişmelerden sonra çılgınca teoriler toplumsal hayal gücünü ele geçirdi. Uzay yolculuğu ve mars hakkında yazan yazarlar hayal güçleriyle bilim kurguyu yarattı. Çekilen ilk uzun metrajlı film olan dünyadan aya, 1902’de soğuk ve ıssız bir dünyaya hükmeden insan büyülüğündeki böceklerden oluşan gelişkin bir ay yaşamını canlandırıyordu.

1804’te Lowel isimli gök bilimci Arizona’ya gidip burada büyük bir rasathane kurdu. Bir yıllık gözlemden sonra Mars yüzeyindeki kanalları akıllı bir yaşamın yarattığını teoriye etti. Bu kanalların gezegenin diğer tarafındaki suyu getirmek ve ölmek üzere olan bir gezegeni kurtarmak için kazıldığına inandı. Ancak birçok bilim adamı Lowel’la alay edip teleskopundaki lekeleri birleştirerek oyun oynamakla suçladı. Buna rağmen bir yıl sonra L owel ilk kitabını yayınlatmayı başardı. Bu kitap Londra’da H.G.WELLS adındaki genç bir yazarın etkilenerek edebi bir tarih yapmasını sağladı. Wells 1887’de yayınlanan dünyalar savaşı adındaki kitabında imparatorluğun savunmasızlığını konu ediyordu. Kitap Marslıların dünyayı işgal etme girişimlerini anlatıyordu. Yazar Marslıları tepesinde gözleri olan dev yaratıklar şeklinde tabir ediyordu. Yaratıklar vampirler gibi kanla besleniyorlardı.

Ürkütücü kitap birçok dile çevrilip dünyanın her yerinde satılmaya başladı. Bu da Marsa olan ilgiyi artırmış ve insanların başka gezegenlerde hayat olup olmadığını merak etmeye başlamasını sağlamıştı.1938’de Amerikalı bir radyo sunucusu New Jersey eyaletine Marslıların saldırdığını radyodan anons edince şehirde büyük panik yaşanmıştı. Halkın bir kısmı şehri terk etmeye hazırlanırken kalanlar da silahlanıp erzak depolamaya başlamıştı. Bir saat sonra radyo spikeri bunun sadece bir oyunlaştırma olduğunu söylemiş ama halkın korkmasına engel olamamıştı. Ertesi sabah halkın büyük bir kısmı spikerin idam edilmesini istemişti. Ancak spiker yaptığından dolayı pişman olduğunu dile getirip tüm halktan özür dilemişti. Aynı şey 12 Şubat 1949’da Ekvator’da da yaşanmıştı. Dehşete kapılan on binlerce insan Marslılardan kaçmak için sokaklara döküldü. Kamuoyu bunun aynı şaka olduğunu öğrenince öfkelenen halk radyo istasyonunu bastı. Radyo istasyonu yıkılıp yerle bir edildi. Yangında on beş istasyon çalışanı hayatını kaybetti.

1953’te ilk büyük bütçeli kurgu filmi, Dünyalar Savaşı’nın uyarlamasıydı. Film dünya çapında gişe rekorları kırdı.

Gelişen teknolojiyle birlikte bilim adamları Marsla ilgili daha fazla bilgi toplamaya başladı. 28 Kasım 1964’te NASA Marsın fotoğrafını çekmesi için Mariner 4’ü uzaya fırlattı. Mariner sekiz ay sonra Marsın 22 siyah beyaz fotoğrafını çekti ve Mars hakkındaki beş bin yıllık spekülasyonlar bir gece de sona erdi. Marsta tıpkı ay gibi tamamen ölü, üzerinde yaşam olmayan bir gezegendi. 1969’da NASA Mariner 6 ve Mariner 7’yi uzaya fırlattı. Ama sonuç aynıydı. Çekilen 200 fotoğrafın hiç birinde yaşam belirtisi yoktu. 1976’da NASA Marsın bir fotoğrafını yayınladı. Fotoğrafta yüzü andıran bir şekil vardı. NASA her ne kadar bunun bir gölge oyunu olduğunu ısrar etse de insanlar buna inanmadı ve NASA’nın bunu gizlediğini düşündü. Daha sonraki resimler derin kanalların çok uzak geçmişte su tarafından oyulmuş olabileceğini ortaya çıkardı. Suyu araştırması için Wiking aracı yörüngesinden ayrılıp Marsa iniş yaptı. Wiking araçları yaşam arayan uzaktan kumandalı üç deneyim gerçekleştirdi. İlki herhangi bir şeyin büyüyüp büyümeyeceğini bulmak için Marsı suyla ve diğer dünya elementleriyle karıştırmaktı. İkinci araştırma Mars yüzeyindeki organik bileşikler içindi. Üçüncüsü Mars yüzeyinin bir parçasını yakmak ve küllerini analiz etmekti. Ama sonuçlar negatif çıktı. 10 Haziran 2003’te NASA iki yeni keşif aracından ilkini uzaya yolladı. İkincisi de haftalar sonra yollandı. 7 ay sonra 3 Ocak 2004’te küçük mikroskobik araçlar ve kaya delicisiyle ilk araç Marsa indi. Birkaç hafta sonra da ikincisi indi. Ancak sonuç değişmemişti, Mars yüzeyinde yaşama dair en küçük bir bulguya ulaşılamamıştı

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır

1. Marsın gökyüzündeki varlığını kaydeden ilk medeniyet hangisidir?

2. Marsa nörbal (ölüm yıldızı) adını veren medeniyet hangisidir?

3. Marsın tuhaf hareketini ilk kez açıklayan bilim adamı kimdir?

4. Marsı teleskop aracılığıyla ilk gözlemleyen bilim adamı kimdir?

5. Marsta yapay olduğu düşünülen kanallar sistemi haritasını yayınlayan İtalyan gök bilici kimdir?

6. Bilim kurgu dalında çekilen ilk uzun metrajlı film hangisidir?

7. H.G.Wells’ın 1887’de yayınlanan Mars istilasını anlatan kitabın adı nedir?

8. Bütün gezegenlerin dünya etrafında döndüğü teorisini çürüten bilim adamı kimdir?

9. İlk büyük bütçeli bilim kurgu filmi dünyalar savaşı kaç yılında uyarlanmıştır?

10. NASA Marsın fotoğraflarını çekmesi için Mariner 4’ü hangi tarihte fırlatmıştır?

11. Marsta su olup olmadığını araştırmak için yörüngesinden ayrılıp Marsa iniş yapan ilk uzay mekiğinin adı nedir?

12. Marsta yapılan araştırmalar sonucunda yaşam bulgularına rastlanmış mıdır?

MURAT ATEŞ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 4. SINIF 8010004054