Dünyanın Oluşumu Ve Dünyanın En Derin Mariana Çukuru 45 Dakika

 

Dünyanın en derin noktası olan maryana çukuru dip duvarları Pasifik okyanusunun 11 km derinine iniyor. 1872 de İngiliz keşif gemisi Çelıncır ilk defa okyanus tabanının haritasını çıkardı.

            Bu dönemden önce insanlar deniz tabanının düz olduğunu sanıyorlardı. Batı pasifliğe gelindiğinde Guam adasının 300km uzaklığında indirilen ip 8 km sonra zemine oturdu. Bu sayede deniz tabanı düz değil eğimli olduğu gösterirdi. 1951 de yapılan ölçümlerde bu derinlik 2400km uzanıyordu ve bazı yerler dağlık bazı yerler ise çukurlar oluşturuyordu.  Maryana çukurunda yapılan ölçümlerde çukurun içinde çukurdan 3 km daha derine giden bir yer bulundu buna da Çelıncır çukuru adı verildi.  Bilim adamları 1950 çukura inmek istedi fakat çukura inildiğinde çok yüksek bir basınca maruz kalınacaktı ve bu basınç insan kafatasını saniyede hamur haline getirecek bir güce sahipti. Bunun için 1953 de trias adı verilen deniz altı tasarlandı. Bu ezici basınçlara karşı koyabilecek bir güce sahipti. 1960 da marinana çukuruna inildi. Yer bilimciler çukurun nasıl oluştuğunu anlamak için depremlerden yola çıkarak araştırma yaptılar. Yapılan araştırmalarda okyanusların bulunduğu katı kaya tabakası olan kabuk bir dizi levhaya bölünmüş ve hareket eden bu tabakalar birbirlerini sıkıştırıyor ve depremlere sebep oluyordu. Pasifik okyanusunun batısında maryana çukuru doğusun da ise sularının altına gömülü olan Pasifik dağ sırası yer alıyordu.  Pasiflik doğusunda bulunan dağ sırası yer küreyi çevreleyen dünyanın en büyük dağ sırasını oluşturuyordu.

Buda maryana çukurunu oluşturduğu tahmin ediliyordu. 1960 yılında jeologlar magma adı verilen erimiş volkanik kayaları keşif etti. 1960 da jeologlar magma olarak bilinen volkanik kayaları keşfetti. Bunlar yeraltının derinliklerinde yükselerek Pasifik ve Atlantik deki sıraları oluşturuyordu.  Magma tektonik tabakalar arasından fışkırınca deniz tabanını yukarı kaldırır. Okyanus ortasından binlerce metre yüksekliğinde devasal tepeleri oluşturur. Magma soğudukça minareler oldukları yerde kalır. Daha fazla magma yukarı itildiğinde eski kabuk tepeden aşağı doğru itilir.  Yani maryana çukuruna ..

Fakat daha sonra yapılan araştırmalarda bunun böyle olmadığı bulundu. Jeologlar Sirkülâsyon adı verilen bir süreçle yanardağlardan şekillendiğini düşündüler. Subliksyon iki tektonik tabaka çarpıştığında meydana geliyordu. Birbirlerini ezip geçerken daha ağır olan tabaka hafif olanın altına itiliyor ve aşağı inen tabaka manto adı verilen son derece sıcak kısımlara itiliyor, beraberinde su ve milyonlarca yıl oluşmuş tortuyu da götürüyor. Subliksyon bölgelerinin üstünde yanar dağlar oluşuyor. Bir zamanlar okyanusta bulunan su mantoya giriyor iyice ısınıyor buda mantonun erimesine yol açıyor. Ve magma yükseliyor ardından bu yanar dağlar yükselerek patlıyor ve buda maryana çukurunun nasıl oluştuğunu açıklamış görünüyordu çünkü burada maryana çukurunu oluşturmaya yetecek bir süreç yaşanmıştır. Yalnız bir sorun vardı: Subliksyon bölgelerinde şiddetli depremler ve Tusunami olması gerekiyordu; fakat maryana çukurunda böyle bir deprem hiç yaşanmamıştı. Daha sonra yapılan araştırmalarda maryana çukurunda yanardağ oluşturan tepelerde lav değil çamur fışkırıyordu. Buda neden depremlerin meydana gelmediğini kanıtlıyordu. Bu çamur büyük depremleri engelleyen yağlı bir çamurdu.

Pasifik tabakası ABD’nin 11 katı büyüklüğünde bir alanı kaplayan gezegenin en büyük tektonik tabakasıdır.     

 

                 Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

 

 

1-Mariana çukuru nasıl oluştu.

2-Sonar cihazı ne zaman geliştirildi, niçin kullanılır.

3- Mariana çukurunun uzunluğu ne kadardır.

4-Dünyadaki en derin Subliksyon bölgesi neresidir, ve Subliksyon nedir.

5-Mariana çukurunda neden depremler oluşmuyor.

6-Mariana çukurundaki çamur neyden oluşuyor. (yani hangi kayadan)

8-Mariana çukurunun dünyaya verdiği zarar nedir.

9-Çelıncır çukurunun Mariana çukurundan 3 km daha derine inmesinin sebebi nedir.

10-Dünyanın mağnetik alanı kaç yılda bir 180° kayar

 

                                                           Ersin DEMİR EĞİTİM BİYOLOJİ 4.SINIF